Rabġi̇zidìṇ «Adam ata – Chaua ana» ķissasyndaġy teonimderdìṇ ķoldanystyķ erekšelìkterì

This article is devoted to the study of the pragmatic features of religious names in Rabguzi's Story «Adam ata-Haua ana». The use of theonyms in the work is based on examples of a religious, historical and mythological character. In addition, the article deals with the meaning and uses of reli...

Full description

Saved in:  
Bibliographic Details
Published in:Chabaršy. Dintanu serijasy
Subtitles:Pragmatic features of theonyms in Rabguzi's Story «Adam ata – Haua ana»
Прагматические особенности теонимов в хиссе Рабгузи «Адам ата– Хауа ана»
Authors: Duisen, G. (Author) ; Suiyerkul, B. (Author)
Format: Electronic Article
Language:Kazakh
Check availability: HBZ Gateway
Journals Online & Print:
Drawer...
Fernleihe:Fernleihe für die Fachinformationsdienste
Published: Äl-Farabi Atyndaġy Ķazaķ Ūlttyķ Universitetí 2022
In: Chabaršy. Dintanu serijasy
Further subjects:B пайғамбарлар
B Theonym
B мифоним
B Agionim
B Prophets
B әулиелер
B Saints
B агионим
B святые
B пророки
B Mythonym
B теоним
Online Access: Volltext (kostenfrei)
Volltext (kostenfrei)
Description
Summary:This article is devoted to the study of the pragmatic features of religious names in Rabguzi's Story «Adam ata-Haua ana». The use of theonyms in the work is based on examples of a religious, historical and mythological character. In addition, the article deals with the meaning and uses of religious and mythical antpoponyms. The authors of the article emphasize the important role of religious and mythological characters, which make it possible to determine the main intention of Rabguzi in the transmission of information. They are explaining the meanings of terms that are similar in content: theonym, mythonym, agionim, saint, etc. Rabguzi used names of mythical characters to represent the religious and mystical interests. Theonyms reflect the history, ethnogenesis, realities of life and life, experience, customs, beliefs, economic culture and worldview of the ethnos of that period. Therefore, the description of the characters, the reflection of the picture of events and ideological content, the systematic study of theonyms allow us to reveal the nature and features of the genre of the work and the author's thoughts. The purpose of the study is to reveal information encoded in the cultural and linguistic semantics of theonyms, considering them as a complex mental unit expressing spiritual and moral values. Theonyms as a source of ethno-cultural information are reflected in the language as images-names of mythological and religious characters. Religious-theoretical conclusions will find its application in the field of theolinguistics. The results of the research contribute to the solution of theoretical problems, the definition of the principles of ethnolinguistics.
Данная статья посвящена анализу прагматических особенностей религиозных имен в хиссе Рабгузи «Адам ата - Хауа ана». Использование теонимов в произведении основано на примерах религиозного, исторического и мифологического характера. Кроме того, в статье рассматривается лингвистическое значение религиозно-мифических антропонимов и их современное употребление. Авторы статьи подчеркивают важную роль религиозных и мифологических персонажей, позволяющих определить основную интенцию Рабгузи в передаче информации и объясняют значения близких по содержанию терминов: теоним, мифоним, агионим, святой и др. Рабгузи иcпoльзуeт имена мифических персонажей для представления интересов религиозно-мистического содержания. Теонимы отражают историю, этногенез, реалии жизни и быта, опыт, обычаи, верования, культуру и мировоззрение этноса того периода. Поэтому описание героев, отражение картины событий и идейного содержания, систематическое исследование теонимов в хиссе позволяют раскрыть характер и особенности жанра произведении и мысли автора. Цель исследования - выявить информацию, закодированную в культурно-языковой семантике теонимов, рассматривая их как сложную ментальную единицу, выражающую духовно-нравственные ценности. Теонимы, как источник этнокультурной информации отражается в языке в качестве образов-имен мифологических и религиозных персонажей. В хиссе они рассматриваются, как языковой фактор, связанный с мифико-религиозным мировоззрением, богатым этнокультурной информацией. Религиозно-теоретические выводы могут быть применены в области теолингвистики. Результаты исследовательской работы вносят свой вклад в решение теоретических проблем, определение принципов этнолингвистики.
Мақала ортағасырлық ғұлама Рабғұзидің «Адам ата - Хауа ана» қиссасындағы діни атаулардың прагматикалық ерекшеліктерін талдауға арналған. Шығармадағы теонимдер жұмсалымы діни, тарихи және мифологиялық сипаттағы үлгілерге негізделген. Сонымен қатар, мақалада дiни және мифтiк aнтpoпoнимдepдің тілдегі мағынасы, қазіргі кездегі қолданысы қарастырылған. Мақала авторлары діни - мифологиялық сипаттағы кейіпкерлердің қиссадағы ақпаратты жеткізуде атқаратын рөлі маңызды екенін атап өтеді және өзара жақын теоним, мифоним, агионим, әулие және т.б. терминдердің мағынасына түсінік береді. Рабғұзи діни-мистикалық мазмұндағы мүдделерін көрсету үшін теонимдер мен мифтік кейіпкерлер есімін қиссаға арқау еткен. Шығармадағы теонимдер сол кезеңдегі тілдік ұжымның тарихын, этногенезін, өмір шындығы мен тұрмыс болмысын, тәжірбиесін, салт-дәстүрін, наным-сенімін, шаруашылық мәдениеті мен дүниетанымын айғақтайды. Сондықтан кейіпкерлерді сипаттау, оқиғалар көрінісін және идеялық мазмұнын бейнелеу, теонимдердің ақпараттық негізін анықтау - автордың прагматикалық діттемін, шығарма жанрының ерекшелігі мен сипатын айқындауға мүмкіндік береді. Зерттеудің мақсаты - теонимдерді рухани-моральдық құндылықтарды көрсететін күрделі менталды бірлік ретінде қарастыра отырып, мәдени-тілдік семантикасы арқылы кодқа салынған ақпаратты ашу. Қиссадағы теонимдер кешені этномәдени ақпаратқа бай мифтік-діни дүниетаныммен байланысты тілдік фактор ретінде қарастырылған. Олардың мазмұнында этномәдени сипаттың сақталуы мен жалғасуы мәдени архетиптердің тілдік бейнеде сақталған этнотаңбасы екенін көрсетеді. Зерттеу барысында жасалған діни-теориялық талдаулар нәтижесі теолингвистика саласында өзіндік қолданысын табады. Зерттеу нәтижелері этнолингвистиканың теориялық мәселелерін шешуге, принциптерін айқындауда өз деңгейінде үлес қосады.
ISSN:2521-6465
Contains:Enthalten in: Chabaršy. Dintanu serijasy
Persistent identifiers:DOI: 10.26577//EJRS.2022.v31.i3.r8