Het Conservatisme: Kritiek van de Verlichting en de Moderniteit
In dit artikel wordt een poging ondernomen tot een analyse van het wijsgerige wezen van het conservatisme. Een belangrijke conclusie van de analyse is dat het christelijke denken over mens en maatschappij wezensverwant is aan het conservatisme. Het behoeft dan ook geen verbazing te wekken dat conser...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Electronic Article |
| Language: | Dutch |
| Check availability: | HBZ Gateway |
| Journals Online & Print: | Drawer...
|
| Fernleihe: | Fernleihe für die Fachinformationsdienste |
| Published: |
Brill
2000
|
| In: |
Philosophia reformata
Year: 2000, Volume: 65, Issue: 2, Pages: 126-153 |
| Online Access: |
Volltext (Verlag) |
| Summary: | In dit artikel wordt een poging ondernomen tot een analyse van het wijsgerige wezen van het conservatisme. Een belangrijke conclusie van de analyse is dat het christelijke denken over mens en maatschappij wezensverwant is aan het conservatisme. Het behoeft dan ook geen verbazing te wekken dat conservatieve idee�n in politicis eerst en vooral verdedigd zijn door christelijke politici. Historisch gezien is het conservatisme een reactie op de idee�n van de Verlichting en de Franse revolutie. Het grijpt terug op de Philosophia perennis van de oudheid en de middeleeuwen, met name op het inzicht dat centraal staat daarin, namelijk dat de mens in zekere zin uit de scheppingsorde lijkt te vallen, in die zin dat het goede voor hem een vraag is en hij geneigd is het kwade voor het goede te houden. In de oudheid werd dit gegeven uitgebeeld in de gelijkenis van Hercules op de tweesprong, in de middeleeuws-christelijke traditie in het verhaal van de zondeval. Hieruit volgt dat een innerlijke ommekeer de voornaamste voorwaarde is om orde in de ziel en in de samenleving tot stand te brengen en te behouden. Stelt men hier tegenover het Verlichtingsdenken, dat ten grondslag ligt aan de twee belangrijkste tegenhangers van het conservatisme, namelijk socialisme en liberalisme, dan ontwaart men een tegengestelde visie op de condition humaine: de menselijke geneigdheid tot het kwade wordt ontkend en daarmee de noodzaak van innerlijke ommekeer. In plaats daarvan komt een sterke nadruk op maatschappelijke hervorming. In het artikel wordt deze transformatie van het denken geanalyseerd en vanuit een conservatief perspectief gekritiseerd. |
|---|---|
| ISSN: | 2352-8230 |
| Contains: | In: Philosophia reformata
|
| Persistent identifiers: | DOI: 10.1163/22116117-90000606 |