Space and time as representations of mytho-religious consciousness = Prostranstvo i vremeni kak predstavlenija mifo-religioznogo soznanija = Keңistik pen uaқyt mifologijalyқ žәne dini sananyң bejneleri retinde

After the collapse of the USSR, the worldview guidelines of a person in the post-Soviet era lost their values. Man was forced to rethink his ideological guidelines and spiritual values. What a person believed in has become worthless. Man again faced the question of establishing new ideological guide...

Full description

Saved in:  
Bibliographic Details
Subtitles:Keңistik pen uaқyt mifologijalyқ žәne dini sananyң bejneleri retinde
Prostranstvo i vremeni kak predstavlenija mifo-religioznogo soznanija
Authors: Shumatova, Meruert (Author) ; Shumatov, Eldar (Author)
Format: Electronic Article
Language:English
Check availability: HBZ Gateway
Journals Online & Print:
Drawer...
Fernleihe:Fernleihe für die Fachinformationsdienste
Published: Äl-Farabi Atyndaġy Ķazaķ Ūlttyķ Universitetí 2024
In: Chabaršy. Dintanu serijasy
Year: 2024, Volume: 38, Issue: 2, Pages: 95-102
Further subjects:B religious consciousness
B Social space
B Myth
B religioznoe soznanie
B socialʹnoe prostranstvo
B dini sana
B sakralʹnoe vremja
B mif
B sacred time
B mifologičeskoe vremja
B mythological time
B әleumettik keңistik
B mifologijalyқ uaқyt
B sakraldy uaқyt
Online Access: Volltext (kostenfrei)
Volltext (kostenfrei)
Description
Summary:After the collapse of the USSR, the worldview guidelines of a person in the post-Soviet era lost their values. Man was forced to rethink his ideological guidelines and spiritual values. What a person believed in has become worthless. Man again faced the question of establishing new ideological guidelines and spiritual values. Thus, the questions became actual - what is sacred and sacred in human existence, where are their sources. Where is the guarantee that after a certain time they will not depreciate? Consequently, issues of myth making are still relevant today. In this article, the authors have set themselves the following goal - to analyze the influence of mythological and religious worldview universals on the existence of modern man. Depending on this, a person determines his role and place in the world. The influence of these universals not only determine a person’s place in the world, but also give a visual picture of the world, that is, its time and space of existence. The scientific and practical significance of this study is due to the fact that post-Soviet people, having "freed themselves" from some ideals blindly, did not believe other false ideals. Without spiritual guidelines and worldviews, a person wanders in the labyrinths of freedom. An example of this is such negative phenomena of our time as terrorism and religious extremism.
Posle razvala SSSR mirovozzrečeskie orientiry čeloveka postsovetskoj ėpochi utratili svoi cennosti. Čelovek byl vynužden pereosmyslitʹ svoi mirovozzrenčeskie orientiry i duchovnye cennosti. To, vo čto veril čelovek, obescenilosʹ. Pered čelovekom vnovʹ stal vopros ob utverždenii novych mirovozzrenčeskich orientirov i duchovnych cennostej. Tem samym aktualizirovalisʹ voprosy - čto že v čelovečeskom bytii estʹ svjaščennogo i sakralʹnogo, gde ich istoki. Gde garantija tomu, čto čerez opredelennoe vremja oni takže ne obescenjatsja. Sledovatelʹno, voprosy mifotvorčestva aktualʹny i segodnja. V dannoj statʹe avtory postavili pered soboj sledujuščuju celʹ - proanalizirovatʹ vlijanie mifologičeskich i religioznych mirovozzrenčeskich universalij na bytie sovremennogo čeloveka. V zavisimosti ot ėtogo čelovek opredeljaet svoju rolʹ i mesto v mire. Vlijanie ukazannych universalij ne prosto opredeljajut mesto čeloveka v mire, no i dajut nagljadnuju kartinu mira, to estʹ ego vremja i prostranstvo bytija. Naučno-praktičeskaja značimostʹ ėtogo issledovanija obuslovlena tem, čto postsovetskij čelovek «osvobodivšisʹ» ot odnich idealov slepo, ne poveril drugim lžeidealam. Bez duchovnych orientirov i mirovozzrenčeskich ustanovok čelovek bluždaet v labirintach svobody. Primerom čemu mogut služitʹ takie negativnye fenomeny sovremennosti, kak terrorizm i religioznyj ėkstremizm.
После развала СССР мировоззреческие ориентиры человека постсоветской эпохи утратили свои ценности. Человек был вынужден переосмыслить свои мировоззренческие ориентиры и духовные ценности. То, во что верил человек, обесценилось. Перед человеком вновь стал вопрос об утверждении новых мировоззренческих ориентиров и духовных ценностей. Тем самым актуализировались вопросы - что же в человеческом бытии есть священного и сакрального, где их истоки. Где гарантия тому, что через определенное время они также не обесценятся. Следовательно, вопросы мифотворчества актуальны и сегодня. В данной статье авторы поставили перед собой следующую цель - проанализировать влияние мифологических и религиозных мировоззренческих универсалий на бытие современного человека. В зависимости от этого человек определяет свою роль и место в мире. Влияние указанных универсалий не просто определяют место человека в мире, но и дают наглядную картину мира, то есть его время и пространство бытия. Научно-практическая значимость этого исследования обусловлена тем, что постсоветский человек «освободившись» от одних идеалов слепо, не поверил другим лжеидеалам. Без духовных ориентиров и мировоззренческих установок человек блуждает в лабиринтах свободы. Примером чему могут служить такие негативные феномены современности, как терроризм и религиозный экстремизм.
KSRO ydyraғannan kejin postkeңestik dәuirdegi adamnyң dүnietanymdyқ nұsқaulary ḟz құndylyқtaryn žoғaltty. Adam ḟziniң ideologijalyқ nұsқaulary men ruchani құndylyқtaryn қajta қarauғa mәžbүr boldy. Adamnyң sengeni tүkke tұrғysyz bolyp қaldy. Adamnyң aldynda taғy da žaңa ideologijalyқ baғdarlar men ruchani құndylyқtardy ornatu mәselesi tұrdy. Osylajša, adam bolmysynda ne қasietti, ne kieli, olardyң қajnar kḟzderi қajda degen sұraқtar ḟzekti boldy. Belgili bir uaқyttan kejin olardyң құnsyzdanbasyna kepildik қajda? Demek, mif žasau mәseleleri bүgingi kүni de ḟzekti. Bұl maқalada avtorlar ḟz aldyna mynadaj maқsat қojdy - mifologijalyқ žәne dini dүnietanymdyқ әmbebaptardyң қazirgi adamnyң bolmysyna әserin taldau. Osyғan bajlanysty adam ḟziniң dүniedegi rḟli men ornyn anyқtajdy. Bұl әmbebaptardyң әseri adamnyң әlemdegi ornyn anyқtap қana қojmajdy, sonymen birge әlemniң kḟrneki bejnesin beredi, jaғni onyң ḟmir sүru uaқyty men keңistigi. Bұl zertteudiң ғylymi-tәžiribelik maңyzdylyғy postkeңestik dәuirdegi adamdardyң kejbir idealdardan soқyrlyқpen «bosatylyp», basқa žalғan idealdarғa senbeuimen bajlanysty. Ruchani baғyt-baғdarsyz, dүnietanymsyz adam bostandyқ labirintterin kezedi. Oғan mysal retinde terrorizm, dini ėkstremizm sijaқty zamanymyzdyң keleңsiz құbylystaryn ajtuғa bolady.
КСРО ыдырағаннан кейін посткеңестік дәуірдегі адамның дүниетанымдық нұсқаулары өз құндылықтарын жоғалтты. Адам өзінің идеологиялық нұсқаулары мен рухани құндылықтарын қайта қарауға мәжбүр болды. Адамның сенгені түкке тұрғысыз болып қалды. Адамның алдында тағы да жаңа идеологиялық бағдарлар мен рухани құндылықтарды орнату мәселесі тұрды. Осылайша, адам болмысында не қасиетті, не киелі, олардың қайнар көздері қайда деген сұрақтар өзекті болды. Белгілі бір уақыттан кейін олардың құнсызданбасына кепілдік қайда? Демек, миф жасау мәселелері бүгінгі күні де өзекті. Бұл мақалада авторлар өз алдына мынадай мақсат қойды - мифологиялық және діни дүниетанымдық әмбебаптардың қазіргі адамның болмысына әсерін талдау. Осыған байланысты адам өзінің дүниедегі рөлі мен орнын анықтайды. Бұл әмбебаптардың әсері адамның әлемдегі орнын анықтап қана қоймайды, сонымен бірге әлемнің көрнекі бейнесін береді, яғни оның өмір сүру уақыты мен кеңістігі. Бұл зерттеудің ғылыми-тәжірибелік маңыздылығы посткеңестік дәуірдегі адамдардың кейбір идеалдардан соқырлықпен «босатылып», басқа жалған идеалдарға сенбеуімен байланысты. Рухани бағыт-бағдарсыз, дүниетанымсыз адам бостандық лабиринттерін кезеді. Оған мысал ретінде терроризм, діни экстремизм сияқты заманымыздың келеңсіз құбылыстарын айтуға болады.
ISSN:2521-6465
Contains:Enthalten in: Chabaršy. Dintanu serijasy
Persistent identifiers:DOI: 10.26577//EJRS.2024.v38.i2.r9