"Kein Knochen soll gebrochen werden": Studien zu Bedeutung und Funktion des Pesachfests in Texten des frühen Judentums und im Johannesevangelium
In allen vier Evangelien spielt das Pesachfest eine prominente Rolle. Während bei den Synoptikern Jesu letztes Mahl als ein Pesachmahl dargestellt wird, stirbt Jesus im Johannesevangelium bereits am "Rüsttag" des Pesach. Anders als die synoptischen Evangelien aber, die dem Fest außerhalb d...
MARC
LEADER | 00000cam a2200000 4500 | ||
---|---|---|---|
001 | 161628952X | ||
003 | DE-627 | ||
005 | 20231017005310.0 | ||
007 | tu | ||
008 | 050225s2005 gw ||||| m 00| ||ger c | ||
015 | |a 05,N17,0140 |2 dnb | ||
016 | 7 | |a 974290882 |2 DE-101 | |
020 | |a 3788720875 |9 3-7887-2087-5 | ||
024 | 3 | |a 9783788720872 | |
035 | |a (DE-627)161628952X | ||
035 | |a (DE-576)116209119 | ||
035 | |a (DE-599)BSZ116209119 | ||
035 | |a (OCoLC)238578360 | ||
035 | |a (OCoLC)61180655 | ||
035 | |a (AT-OBV)AC04615363 | ||
040 | |a DE-627 |b ger |c DE-627 |e rakwb | ||
041 | |a ger | ||
044 | |c XA-DE-NW | ||
050 | 0 | |a BM695.P3 | |
082 | 0 | 4 | |a 220 |a 290 |
084 | |a 1 |2 ssgn | ||
084 | |a 8 |2 ssgn | ||
084 | |a BC 7250 |2 rvk |0 (DE-625)rvk/9625: | ||
084 | |a BD 1250 |2 rvk |0 (DE-625)rvk/9825: | ||
084 | |a 11.36 |2 bkl | ||
084 | |a 11.46 |2 bkl | ||
100 | 1 | |0 (DE-588)130352772 |0 (DE-627)500073740 |0 (DE-576)188898565 |4 aut |a Schlund, Christine |d 1967- | |
109 | |a Schlund, Christine 1967- | ||
245 | 1 | 0 | |a "Kein Knochen soll gebrochen werden" |b Studien zu Bedeutung und Funktion des Pesachfests in Texten des frühen Judentums und im Johannesevangelium |c Christine Schlund |
264 | 1 | |a Neukirchen-Vluyn |b Neukirchener Verl. |c 2005 | |
300 | |a XIII, 254 S. | ||
336 | |a Text |b txt |2 rdacontent | ||
337 | |a ohne Hilfsmittel zu benutzen |b n |2 rdamedia | ||
338 | |a Band |b nc |2 rdacarrier | ||
490 | 1 | |a Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |v 107 | |
500 | |a Literaturverz. S. [229] - 244 | ||
502 | |a Teilw. zugl.: Berlin, Humboldt-Univ., Diss., 2004 | ||
520 | |a In allen vier Evangelien spielt das Pesachfest eine prominente Rolle. Während bei den Synoptikern Jesu letztes Mahl als ein Pesachmahl dargestellt wird, stirbt Jesus im Johannesevangelium bereits am "Rüsttag" des Pesach. Anders als die synoptischen Evangelien aber, die dem Fest außerhalb des unmittelbaren Mahl-Kontexts des Wirkens Jesu. Die Kapitel 12-19 sind dann ganz auf dem Hintergrund der anbrechenden Pesachzeit gestaltet. Ob es aber tatsächlich so etwas wie ein "Pesach-Thema" im Johannesevangelium gibt und ob Jesus für den Autor des Evangeliums an Stelle eines zu schlachtenden Pesachtieres am Kreuz stirbt, ist in der neutestamentlichen Forschung keinesfalls unumstritten. Auch dort, wo eine solche Beziehung angenommen wird, kann deren Funktion im Gesamtduktus des Evangeliums oft nur unzureichend bestimmt werden. Und schließlich: Wie ist der Zusammenhang zwischen der auf dem Pesach-Hintergrund gestalteten Kreuzigung und dem Sünden tragenden Lamm Gottes aus Joh 1,29 zu denken? Diesem Fragenkomplex widmet sich die vorliegende Studie, in dem sie zunächst die traditionsgeschichtlichen Voraussetzungen umfassend zu klären versucht. Das Interpretationspotential von Pesach wird anhand einer gründlichen Analyse der zur Verfügung stehenden frühjüdischen Texte (Septuaginta, Philo von Alexandrien, Jo- sephus, Jubiläenbuch u.a.) untersucht. In einem zweiten Teil wird die Realisierung dieses Potentials in den neutestamentlichen Texten beschrieben, schwerpunktmäßig im Johannesevangelium, aber auch im 1. Korintherbrief Ein wichtiges Ergebnis der Untersuchungen ist dabei, dass das "apotropäische" (Unheil abwendende) Verständnis des ursprünglichen ägyptischen Pesach für die Autoren der besprochenen Texte noch wesentlich präsen- ter ist, als dies bislang angenommen wurde. Ein abschließender Ausblick auf die Rezeption des Pesach in der christlichen Literatur des 2. Jahrhunderts (Melito von Sardis) und die Weiterentwicklung auf jüdischer Seite in den Targumen kann die gewonnenen Ergebnisse bestätigen und rundet die Studie ab. | ||
583 | 1 | |a Archivierung/Langzeitarchivierung gewährleistet |f SSG |2 pdager |5 DE-21 | |
600 | 0 | 7 | |0 (DE-588)118783092 |0 (DE-627)079560520 |0 (DE-576)16219546X |a Melito |c Sardianus |d -190 |2 gnd |
601 | |a Funktion | ||
601 | |a Judentum | ||
601 | |a Johannesevangelium | ||
630 | 2 | 0 | |a Bible |p John |
630 | 0 | 7 | |0 (DE-588)4477131-9 |0 (DE-627)236725289 |0 (DE-576)212838261 |a Bibel |p Exodus |n 12 |2 gnd |
630 | 0 | 7 | |0 (DE-588)1069914487 |0 (DE-627)823024784 |0 (DE-576)429601204 |a Bibel |p Korintherbrief |n 1. |n 5,7 |2 gnd |
630 | 0 | 7 | |0 (DE-588)4028700-2 |0 (DE-627)106277561 |0 (DE-576)208978895 |a Bibel |p Johannesevangelium |2 gnd |
650 | 0 | |a Passover | |
650 | 0 | 7 | |0 (DE-588)4071487-1 |0 (DE-627)106097563 |0 (DE-576)209184124 |a Frühjudentum |2 gnd |
650 | 0 | 7 | |0 (DE-588)4136393-0 |0 (DE-627)105657786 |0 (DE-576)209668806 |a Passah |2 gnd |
650 | 0 | 7 | |0 (DE-588)4121260-5 |0 (DE-627)10577071X |0 (DE-576)209541814 |a Fest |2 gnd |
650 | 0 | 7 | |0 (DE-588)4114087-4 |0 (DE-627)104603151 |0 (DE-576)20948182X |a Judentum |2 gnd |
652 | |a HB:HC:HD | ||
655 | 7 | |a Hochschulschrift |0 (DE-588)4113937-9 |0 (DE-627)105825778 |0 (DE-576)209480580 |2 gnd-content | |
689 | 0 | 0 | |d s |0 (DE-588)4071487-1 |0 (DE-627)106097563 |0 (DE-576)209184124 |2 gnd |a Frühjudentum |
689 | 0 | 1 | |d s |0 (DE-588)4035964-5 |0 (DE-627)106245015 |0 (DE-576)209015608 |2 gnd |a Literatur |
689 | 0 | 2 | |d s |0 (DE-588)4136393-0 |0 (DE-627)105657786 |0 (DE-576)209668806 |2 gnd |a Passah |
689 | 0 | 3 | |d u |0 (DE-588)4028700-2 |0 (DE-627)106277561 |0 (DE-576)208978895 |a Bibel |2 gnd |p Johannesevangelium |
689 | 0 | |5 DE-101 | |
689 | 1 | 0 | |d u |0 (DE-588)4006818-3 |0 (DE-627)106376136 |0 (DE-576)208867260 |a Bibel |2 gnd |p Korintherbrief |n 1. |
689 | 1 | 1 | |d s |0 (DE-588)4136393-0 |0 (DE-627)105657786 |0 (DE-576)209668806 |2 gnd |a Passah |
689 | 1 | 2 | |d s |0 (DE-588)4071487-1 |0 (DE-627)106097563 |0 (DE-576)209184124 |2 gnd |a Frühjudentum |
689 | 1 | 3 | |d s |0 (DE-588)4035964-5 |0 (DE-627)106245015 |0 (DE-576)209015608 |2 gnd |a Literatur |
689 | 1 | |5 DE-101 | |
689 | 2 | 0 | |d u |0 (DE-588)4028700-2 |0 (DE-627)106277561 |0 (DE-576)208978895 |a Bibel |2 gnd |p Johannesevangelium |
689 | 2 | 1 | |d s |0 (DE-588)4136393-0 |0 (DE-627)105657786 |0 (DE-576)209668806 |2 gnd |a Passah |
689 | 2 | 2 | |d s |0 (DE-588)4195342-3 |0 (DE-627)105212598 |0 (DE-576)210100435 |2 gnd |a Traditionsgeschichtliche Forschung |
689 | 2 | |5 DE-101 | |
751 | |a Berlin |0 (DE-588)4005728-8 |0 (DE-627)10482638X |0 (DE-576)208862560 |4 uvp | ||
787 | 0 | 8 | |i Rezension |a Bergmeier, Roland |t , in: ThLZ |g 131 (2006) 382-383 |
787 | 0 | 8 | |i Rezension |a Koester, Craig R. |t , in: RBLit (2007)* |g (2007)* |
787 | 0 | 8 | |i Rezension |a Koester, Craig R. |t , in: RBLit |g (2007) 257-260 |
787 | 0 | 8 | |i Rezensiert in |a Bergmeier, Roland, 1941 - |t Kein Knochen soll gebrochen werden«. Studien zu Bedeutung und Funktion des Pesachfests in Texten des frühen Judentums und im Johannesevangelium |d 2006 |w (DE-627)1797934376 |
830 | 0 | |a Wissenschaftliche Monographien zum Alten und Neuen Testament |v 107 |9 107 |w (DE-627)130096865 |w (DE-576)004691539 |w (DE-600)501315-X |x 0512-1582 |7 ns | |
856 | 4 | 2 | |u http://deposit.dnb.de/cgi-bin/dokserv?id=2615144&prov=M&dok_var=1&dok_ext=htm |m X: MVB |q text/html |v 20130501 |x Verlag |3 Inhaltstext |
889 | |w (DE-627)483623989 | ||
935 | |a mteo |a BIIN | ||
935 | |i mdedup | ||
936 | r | v | |a BC 7250 |b Johannes-Evangelium |k Bibelwissenschaft |k Biblische Theologie |k Abhandlungen zum NT |k Abhandlungen zu den Evangelien und zur Apostelgeschichte |k Johannes-Evangelium |0 (DE-627)127065344X |0 (DE-625)rvk/9625: |0 (DE-576)20065344X |
936 | r | v | |a BD 1250 |b Liturgie, Feste und Brauchtum der Juden, Allgemeines |k Judaistik |k Allgemeines |k Gesamtdarstellungen |k Liturgie, Feste und Brauchtum der Juden |k Liturgie, Feste und Brauchtum der Juden, Allgemeines |0 (DE-627)1270714260 |0 (DE-625)rvk/9825: |0 (DE-576)200714260 |
936 | b | k | |a 11.36 |j Biblische Theologie |0 (DE-627)106404431 |
936 | b | k | |a 11.46 |j Exegese |j Hermeneutik |x Neues Testament |0 (DE-627)106417975 |
951 | |a BO | ||
BIB | |a 1 | ||
BIR | |a 04000000_04999999,07000000_07999999,07005007_07005007,29012000_29012999 |b biblesearch | ||
ELC | |b 1 | ||
ITA | |a 1 |t 1 | ||
LOK | |0 000 xxxxxcx a22 zn 4500 | ||
LOK | |0 001 3199044727 | ||
LOK | |0 003 DE-627 | ||
LOK | |0 004 161628952X | ||
LOK | |0 005 20050822000000 | ||
LOK | |0 008 050804||||||||||||||||ger||||||| | ||
LOK | |0 040 |a DE-21 |c DE-627 |d DE-21 | ||
LOK | |0 852 |a DE-21 | ||
LOK | |0 852 1 |c 45 A 6212 |9 00 | ||
LOK | |0 866 |x me | ||
LOK | |0 935 |a theo | ||
LOK | |0 936ln |a t2.2 | ||
LOK | |0 936ln |a t2.3 | ||
LOK | |0 938 |l 22/08/05 |8 6 | ||
LOK | |0 000 xxxxxcx a22 zn 4500 | ||
LOK | |0 001 3199044891 | ||
LOK | |0 003 DE-627 | ||
LOK | |0 004 161628952X | ||
LOK | |0 005 20061215164421 | ||
LOK | |0 008 051118||||||||||||||||ger||||||| | ||
LOK | |0 040 |a DE-21-31 |c DE-627 |d DE-21-31 | ||
LOK | |0 541 |e 434/94 | ||
LOK | |0 852 |a DE-21-31 | ||
LOK | |0 852 1 |c Dh V 315 |m p |9 00 | ||
LOK | |0 935 |a kneu | ||
LOK | |0 938 |k p | ||
LOK | |0 000 xxxxxcx a22 zn 4500 | ||
LOK | |0 001 3199045413 | ||
LOK | |0 003 DE-627 | ||
LOK | |0 004 161628952X | ||
LOK | |0 005 20190312000300 | ||
LOK | |0 008 190311||||||||||||||||ger||||||| | ||
LOK | |0 035 |a (DE-Tue135-1)158959 | ||
LOK | |0 040 |a DE-Tue135-1 |c DE-627 |d DE-Tue135-1 | ||
LOK | |0 852 |a DE-Tue135-1 | ||
LOK | |0 852 1 |c FTHNT056385 |m p |9 00 | ||
LOK | |0 852 2 |b Y 67 |9 00 | ||
LOK | |0 935 |a iMON | ||
LOK | |0 936ln |0 1442044128 |a HB | ||
LOK | |0 936ln |0 1442044136 |a HC | ||
LOK | |0 936ln |0 1442044160 |a HD | ||
LOK | |0 938 |k p | ||
ORI | |a TA-MARC-ixtheoa001.raw | ||
REL | |a 1 | ||
STA | 0 | 0 | |a Early Judaism,Intertestamental Judaism,Festivity,Festivity,Celebration,Parties,Judaism,Judaism,Judaism in literature,Literature,Literature,Belles-lettres,Passover,Pesach,Tradition-historical research,Tradition history,Traditions criticism |
STB | 0 | 0 | |a Fête,Fête,Judaïsme primitif,Judaïsme,Judaïsme,Littérature,Littérature,Pessa’h,Pâque juive,Pâque juive,Recherche sur l’histoire des traditions |
STC | 0 | 0 | |a Crítica de la tradición,Fiesta,Fiesta,Conmemoración,Conmemoración,Conmemoración (Motivo),Conmemoración,Judaísmo primitivo,Judaísmo,Judaísmo,Literatura,Literatura,Pesach |
STD | 0 | 0 | |a Ebraismo,Ebraismo,Festa,Festa,Giudaismo ellenistico,Giudaismo (II secolo a.C. -II secolo d.C.),Medio-giudaismo,Giudaismo,Medio-giudaismo,Letteratura,Letteratura,Pessach,Studi di storia della tradizione <esegesi>,Storia della tradizione (esegesi),Storia della tradizione |
STE | 0 | 0 | |a 传统历史研究,文学,早期犹太教,犹太教,犹太教,节日,节日,庆典,庆祝活动,庆典,庆祝活动,逾越节 |
STF | 0 | 0 | |a 傳統歷史研究,文學,早期猶太教,猶太教,猶太教,節日,節日,慶典,慶祝活動,慶典,慶祝活動,逾越節 |
STG | 0 | 0 | |a Crítica da tradição,Festa,Festa,Comemoração,Comemoração,Comemoração (Motivo),Comemoração,Judaísmo primitivo,Judaísmo,Judaísmo,Literatura,Literatura,Pessach |
STH | 0 | 0 | |a Исследование истории традиций,Иудаизм (мотив),Иудаизм,Литература (мотив),Литература,Песах,Ранний иудаизм,Торжество (мотив),Торжество |
STI | 0 | 0 | |a Έρευνα ιστορίας παράδοσης,Γιορτή (μοτίβο),Γιορτή,Ιουδαϊσμός (μοτίβο),Ιουδαϊσμός,Λογοτεχνία (μοτιβο),Λογοτεχνία,Πάσχα,Πρώιμος Ιουδαϊσμός |
SUB | |a BIB |a REL | ||
SYA | 0 | 0 | |a Meliton,von Sardes,-190,Meliton,von Sardeis,-190,Melito,de Sardibus,-190,Méliton,de Sardes,-190,Méliton,Saint,-190,Méliton,Evêque,-190,Melito,Apologeticus,-190,Melito,Sardensis,-190,Melito,Scriptor Ecclesiasticus,-190,Meliton,Bischof,-190,Melito,Sardium Episcopus,-190,Melito,Episcopus,-190,Mellit,de Laodicée,-190,Mellitus,Laodicenus,-190,Mellitus,Episcopus,-190,Mellitus,de Laodicea,-190,Pseudo-Mellitus,de Laodicea,-190,Pseudo-Melito,Sardianus,-190,Melitone,di Sardi,-190,Melito,von Sardes,-190,Melito,of Sardes,-190 |
SYD | 0 | 0 | |a Johannesevangelium,Joh,John,Jn,Gv,Io,Johannesevangelium,J,Gospel of Saint John,Gospel of John,Evangelium secundum Johannem,Evangile de Jean,Vangelo secondo Giovanni,Il Vangelo secondo San Giovanni,Johannes-Evangelium,Das Evangelium Johannes,Svetoto evangelie ot Ioanna,Ka euanelio,Ka euanelio a Ioane,Evangelium nach Johannes,Inǧīl Yūḥanā |
SYE | 0 | 0 | |a Spätjudentum , Paschafest,Pessach,Pesach , Festkultur,Feste,Festivität,Feste,Festivität , Judaism,Judaismus,Jüdische Religion,Zionism,Zionismus,Jüdische Religion,Judaismus,Jüdische Religion,Judaismus |
SYG | 0 | 0 | |a Spätjudentum , Belletristik,Dichtung,Literarisches Kunstwerk,Schöne Literatur,Sprachkunst,Sprachliches Kunstwerk,Wortkunst,Belletristik,Dichtung,Schöne Literatur,Sprachkunst,Wortkunst , Paschafest,Pessach,Pesach , Johannesevangelium,Joh,John,Jn,Gv,Io,Johannesevangelium,J,Gospel of Saint John,Gospel of John,Evangelium secundum Johannem,Evangile de Jean,Vangelo secondo Giovanni,Il Vangelo secondo San Giovanni,Johannes-Evangelium,Das Evangelium Johannes,Svetoto evangelie ot Ioanna,Ka euanelio,Ka euanelio a Ioane,Evangelium nach Johannes,Inǧīl Yūḥanā , Erster Korintherbrief,Korintherbrief,I.,Korintherbrief,1.,1 Kor,1 Cor,1 Co,1 K , Paschafest,Pessach,Pesach , Spätjudentum , Belletristik,Dichtung,Literarisches Kunstwerk,Schöne Literatur,Sprachkunst,Sprachliches Kunstwerk,Wortkunst,Belletristik,Dichtung,Schöne Literatur,Sprachkunst,Wortkunst , Johannesevangelium,Joh,John,Jn,Gv,Io,Johannesevangelium,J,Gospel of Saint John,Gospel of John,Evangelium secundum Johannem,Evangile de Jean,Vangelo secondo Giovanni,Il Vangelo secondo San Giovanni,Johannes-Evangelium,Das Evangelium Johannes,Svetoto evangelie ot Ioanna,Ka euanelio,Ka euanelio a Ioane,Evangelium nach Johannes,Inǧīl Yūḥanā , Paschafest,Pessach,Pesach , Traditionsgeschichte,Traditionskritik |